Ο vegan τρόπος ζωής από μια απλή επιλογή ορισμένων «εκκεντρικών» ατόμων έχει εξελιχθεί σε ένα παγκόσμιο κίνημα, που ωθείται από την ανάγκη για υγεία, ειλικρινή ζωοφιλία και σεβασμό του φυσικού περιβάλλοντος.
Η βασική αρχή του vegan τρόπου ζωής είναι η μη κατανάλωση προϊόντων με ζωικά συστατικά αλλά και η αποφυγή κατανάλωσης εκείνων που μπορεί να παρήχθησαν χωρίς ζωικά συστατικά, αλλά κατά την παραγωγή αυτών έγινε χρήση βοηθητικών μέσων με ζωικές ουσίες (π.χ. «καθαρισμός» οίνου με φίλτρα αλβουμίνης). Περιλαμβάνονται προϊόντα διατροφής, ένδυσης και γενικώς προϊόντα όλων των μορφών κατανάλωσης (π.χ. καλλυντικά, χρώματα τοίχων, κλπ.). Καθώς αυτός ο τρόπος ζωής γίνεται όλο και πιο διαδεδομένος, αυξάνεται και η ζήτηση για πιστοποιημένα προϊόντα και υπηρεσίες vegan, γεγονός που με την σειρά του καθιστά απαραίτητη την παρουσία αξιόπιστων φορέων πιστοποίησης. Στην Ελλάδα, ένας αυξανόμενος αριθμός καταναλωτών, συμπεριλαμβανομένου ενός σημαντικού μέρους των «flexitarians», απαιτεί διασφάλιση στο ότι τα προϊόντα που καταναλώνουν συμμορφώνονται με τις vegan αρχές. Αυτή η αυξανόμενη ζήτηση έχει προωθήσει την ανάπτυξη διαφόρων συστημάτων πιστοποίησης vegan.
Κατανόηση του vegan τρόπου ζωής
Ο vegan τρόπος ζωής εμφορείται από την φιλοσοφία που επιδιώκει να αποκλείσει, στο μέτρο του δυνατού και εφικτού, όλες τις μορφές εκμετάλλευσης και σκληρότητας προς τα ζώα και μόνο με τέτοιες προδιαγραφές να καλύπτονται οι ανάγκες για σίτιση, ένδυση ή οποιαδήποτε άλλη ανάγκη . Η vegan διατροφή βασίζεται εξ ολοκλήρου στα φυτά, συμπεριλαμβανομένων λαχανικών, δημητριακών, ξηρών καρπών και φρούτων, ενώ αποκλείει όλα τα ζωικά προϊόντα όπως το κρέας, τα γαλακτοκομικά, τα αυγά και το μέλι. Πέρα από την διατροφή, ο τρόπος ζωής περιλαμβάνει και την αποφυγή προϊόντων όπως το δέρμα, το μαλλί, το μετάξι ακόμη και τα καλλυντικά φυτικής προέλευσης που δοκιμάζονται ωστόσο σε ζώα. Τα κίνητρα για την υιοθέτηση του vegan τρόπου ζωής σχετίζονται με την ηθική στάση του σύγχρονου ανθρώπου προς όλα τα ζώα, την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και την θωράκιση της υγείας. Η παγκόσμια αγορά φυτικών προϊόντων επεκτείνεται ραγδαία, και οι προβλέψεις κάνουν λόγο για σημαντική ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια. Αυτή η ανάπτυξη καταδεικνύει μια ευρύτερη κοινωνική στροφή προς μια αγορά στην οποία οι καταναλωτές συνειδητά απαιτούν απόλυτη διαφάνεια ως προς την προέλευση των προϊόντων και τις μεθόδους παραγωγής αυτών. Για τις επιχειρήσεις, η κάλυψη αυτής της ζήτησης και η παροχή επαληθεύσιμων αποδεικτικών στοιχείων συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις των vegan καταναλωτών είναι ζωτικής σημασίας για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης. Εδώ είναι που οι φορείς πιστοποίησης διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο.
Ο Ρόλος της Πιστοποίησης στην Αγορά vegan.
Η πιστοποίηση παρέχει την διαβεβαίωση από τρίτους ότι ένα προϊόν πληροί συγκεκριμένα κριτήρια για να χαρακτηριστεί vegan. Δεδομένου ότι πολλά φυτικά προϊόντα ενδέχεται στην γραμμή παραγωγής αυτών, να υφίστανται επεξεργασία με βοηθητικά μέσα ζωικής προέλευσης ή να διατρέχουν κίνδυνο επιμόλυνσης από μη vegan ουσίες, ένα λογότυπο πιστοποίησης σε μια ετικέτα προϊόντος ή στο menu ενός εστιατορίου, βοηθά τους καταναλωτές να εντοπίζουν εύκολα τα vegan είδη χωρίς να χρειάζεται να ερευνούν οι ίδιοι εκτενείς λίστες συστατικών και λεπτομέρειες παραγωγής. Στην Ελλάδα, οργανισμοί όπως ο Σύνδεσμος Ελλήνων Χορτοφάγων (HellasVeg) και η Μη Κυβερνητική Οργάνωση Vegan Life εργάζονται για την προώθηση του vegan τρόπου ζωής και την υποστήριξη της ανάπτυξης της αγοράς φυτικών προϊόντων. Συνεργάζονται με φορείς πιστοποίησης για την θέσπιση αξιόπιστων συστημάτων πιστοποίησης. Αυτά τα συστήματα περιλαμβάνουν διεξοδικούς ελέγχους συστατικών, γραμμών παραγωγής, διαδικασιών καθαρισμού και μέτρων για την αποφυγή της επιμόλυνσης.
ERGON HELLAS CERT και το Τοπίο Πιστοποίησης.
Η ERGON HELLAS CERT (Ergocert Hellas S.A.) είναι ένας οργανισμός ελέγχου, και πιστοποίησης (ΟΕΠ) που λειτουργεί στην Ελλάδα. Οι δραστηριότητές της επικεντρώνονται κυρίως σε συγκεκριμένα συστήματα πιστοποίησης προϊόντων vegan. Επομένως, ενώ το vegan κίνημα και η εταιρεία ERGON HELLAS CERT σχετίζονται και οι δύο με την ευρύτερη έννοια της πιστοποίησης και της διασφάλισης ποιότητας, οι τομείς εστίασής τους είναι διακριτοί. Το vegan κίνημα προωθεί τις απαιτήσεις των καταναλωτών για ηθικά παραγόμενα προϊόντα, χωρίς την παραμικρή συμμετοχή των ζώων στην διαδικασία παραγωγής αυτών, ενώ η δεύτερη ειδικεύεται στην ασφάλεια, την ποιότητα και στην συμμόρφωση με αυτές τις απαιτήσεις.